Berigt 32 - telefonie
Telefoneren is iets vanzelfsprekends. In sommige huishoudens tref je vandaag de dag alleen mobieltjes aan en geen vaste aansluiting meer.
Nog even en dat laatste lijkt weer op de situatie in 1950: toen was het aantal vaste aansluitingen in Roderwolde en omgeving op de vingers van één hand te tellen. Wie konden hier toen bellen of stelden hun toestel voor een kleine vergoeding beschikbaar voor een Belangrijk Gesprek?
Net als tegenwoordig had de centrale blijkbaar een capaciteitsprobleem. Twee van de vier aansluitingen moesten blijkbaar een nummer delen.
Zo stonden ze in het telefoonboek:
18 X Belga, Fa. J. Exped. bedr., 39, Rolderwolde (let op het tikfoutje)
18 Y Hoff, L. Caféhouder, bakker, 24, Roderwolde
17 Scheepstra, H. Levensmidd. bedr., 7, Roderwolde
16 Zanten, Wed. J. v. Winkel, 9, Roderwolde
En waar waren ze te vinden? Onder “Peize”, want daar stond een schakelcentrale en nog steeds vallen we onder de centrale van Peize. Een aantal jaren geleden, voor de grote omnummering, was dat ook duidelijk herkenbaar aan het nummer zelf: het netnummer 05908 was de regio Roden en als het abonneenummer met een 3 begon (zoals bijvoorbeeld 32198) dan was dat een aansluiting in Peize of Roderwolde. Abonneenummers in Roden begonnen met een 1.
Voor de nieuwsgierigen: in 1950 kende de centrale in Peize 52 aansluitingen, in Peize, Peizerpol, Peizerwold en Roderwolde. De “Coop. Stoomzuivelfabr. en Korenmalerij de Goede Verwachting” had nummer 1, nog voor het gemeentehuis dat het met nummer 2 moest doen…
(WvdV)
In Roon, jaargang 24, nr. 2, staat een artikel van J. van Zanten dat meer informatie bevat:
De telefoon in Roderwolde
Na het hoofddorp Roden moet Roderwolde nog vele jaren wachten voor het ook telefoonaansluitingen kreeg. In 1936 kwam de verbinding tot stand, via een bovengronds net van ronde grenen palen van meer dan zes meter langs de weg vanaf Roderwolde door Foxwolde naar het tolhek en vandaar naar de trambaan in het Oosteind (ter hoogte van de carpool parkeerplaats). Langs de trambaan stonden de palen met vele draden voor de verbinding tussen Groningen, Peize, Roden en Leek enz. Een ondergrondse kabel was hier toen nog niet (restanten van de trambaan/dijk waarover de tram reed, zijn na de brug over 't Peizerdiep in de weg Roden-Peize rechts nog duidelijk te zien, het tracé liep vanaf Roden langs de weg en boog bij Oosteind 17 in oostelijke richting, nu net naast de weg). Er waren slechts weinig draden nodig voor de eerste drie aansluitingen in Roderwolde en één in Foxwolde. Café en bakkerij Het Roode Hert van de familie Hoff had doorverbinding, was dag en nacht bereikbaar, evenals café en kruidenier Scheepstra in Foxwolde, terwijl kruidenier van Zanten en de molen Woldzigt gezamenlijk één lijn hadden en respectievelijk de nummers 16Y en 16X hadden. De niet automatische verbinding kwam tot stand via de centrale in Peize, welke dagelijks van 8.00 tot 18.00 uur bemand was. Als de telefoon één keer rinkelde, was het gesprek voor Woldzigt en bij twee keer voor van Zanten. Waarschijnlijk was het goedkoper? In de oorlog werden de aansluitingen in Roderwolde afgesloten, daarentegen bleef de enige aansluiting in Foxwolde in functie, daar de boerenleider daar in de buurt woonde en bereikbaar moest zijn. Na de oorlog waren de verbindingen snel weer hersteld. De familie Staal, die op het postkantoor in Peize voor de verbindingen zorgde, kende evenals de familie Ananias in Roden iedereeen. Toen in Roderwolde de boerderij van de familie Koopman in brand geraakte, werd er direct per telefoon geprobeerd de brandweer in Roden te bereiken. "Van Zanten" meldden we in Peize en vervolgden: "Staol, ik moet direct even de Roner brandweer hebben." Het antwoord was: "Oh, dat gaait om de brand bij Jans Koopman, dat huif niet meer, dat het Hoff al daon." De telefoon was in die jaren nog iets bijzonders, hetgeen we ons tegenwoordig niet meer kunnen indenken. Buurman Venekamp had een `bolse kou' (tochtige koe) en daarvoor moest de K.I. worden gebeld. Hij kwam de winkel in: "Goeiemorgen, kan ik de K.I. even bellen?" Natuurlijk kon dat en hij liep richting de telefoon. Voor hij de hoorn van de haak nam, zette hij eerst z'n pet af. Zo hoorde dat toen.